Anh em có biết kinh kê gà chọi là gì không? Đó là một cuốn sách cổ xưa, ghi chép những kinh nghiệm nuôi gà và chọi gà của các sư kê hàng trăm năm trước. Cuốn sách này được viết dưới dạng thơ lục bát, rất dễ nhớ và hiểu. Nếu là một người đam mê gà chọi, thì anh em không thể bỏ qua cuốn sách này.
Trong bài viết này, chúng tôi sẽ giới thiệu cho anh em về nội dung và nguồn gốc của kinh kê gà chọi, cũng như giúp các sư kê có thể chọn lựa và huấn luyện gà chọi một cách hiệu quả nhất. Hãy cùng kênh trực tiếp đá gà daga3.tv tìm hiểu nhé!
Kinh kê gà chọi là gì và do ai biên soạn?

Nguồn gốc của sách kinh kê gà chọi
Kinh kê gà chọi là một cuốn sách viết về nghệ thuật nuôi và đá gà chọi. Sách được viết dưới dạng thơ lục bát, trình bày những kinh nghiệm về cách xem tông dòng, tướng mạo, vảy, cựa, lông, màu sắc, vận động và võ thuật của gà chọi. Sách được cho là do Lê Văn Duyệt, một vị tướng quân thời Nguyễn, biên soạn vào năm 1902. Sách được coi là bách khoa toàn thư về gà chọi, giúp các sư kê có thể chọn lựa và huấn luyện gà chọi một cách hiệu quả và chính xác.
Tác giả biên soạn kinh kê gà chọi
Tác giả của kinh kê gà chọi được cho là Lê Văn Duyệt, một vị tướng quân khai quốc công thần thời Nguyễn, từng đánh bại quân Tây Sơn và mở rộng lãnh thổ cho triều đại Nguyễn. Lê Văn Duyệt còn được biết đến với biệt danh Lê Văn Việt, là một người có tài quân sự, chính trị và văn hóa. Ông cũng là một người đam mê nuôi và đá gà chọi, có nhiều kinh nghiệm và hiểu biết về loài gà này.
Thời gian biên soạn kinh kê gà chọi
Thời gian biên soạn kinh kê gà chọi được ghi là năm 1902, tức là năm thứ 5 của triều đại Thành Thái, con trai của vua Tự Đức. Tuy nhiên, có một số ý kiến cho rằng kinh kê gà chọi có thể là một cuốn sách xuất bản ở Trung Quốc và được dịch sang tiếng Việt, vì phong trào đá gà trực tiếp ở Trung Quốc cũng có lịch sử lâu đời và có nhiều điểm tương đồng với Việt Nam. Do đó, nguồn gốc và thời gian biên soạn của kinh kê gà chọi vẫn còn là một điều bí ẩn chưa được làm sáng tỏ.
Nội dung của kinh kê gà chọi
Kinh kê gà chọi bao gồm nhiều nội dung khác nhau, nhưng chủ yếu là về cách xem tông tướng, đầu cổ, chân vảy, màu lông, cựa gà… để chọn được những con gà có dáng tốt và khả năng ra đòn cao để tăng cơ hội chiến thắng.

Một số nội dung trong kinh kê gà chọi
Cách xem tông dòng của gà chọi
Tông dòng là một yếu tố để xác định chất lượng và khả năng đá chọi của gà. Tông dòng được xem qua các đặc điểm như màu sắc, hình dáng, vảy, cựa, lông, vận động và võ thuật của gà. Theo kinh kê gà chọi, có năm tông dòng chính là kim, mộc, thủy, hỏa và thổ, tương ứng với ngũ hành trong phong thủy. Mỗi tông dòng có những ưu và nhược điểm riêng, cũng như có sự tương sinh và tương khắc với nhau. Các câu thơ trong kinh kê gà chọi nói về tông dòng như sau:
- Trước phân văn võ làm đầu.
- Kim, mộc, thủy, hỏa, thổ hầu phân minh.
- Ngũ thể là ứng ngũ hành.
- Tương sinh, tương khắc cho đành can chi.
Cách xem tướng mạo của gà chọi
Tướng mạo là một yếu để xác định tài năng và võ thuật của gà chọi. Tướng mạo được xem qua các đặc điểm như đầu, cổ, ngực, lưng, đuôi, cánh, chân và mắt của gà. Theo kinh kê gà chọi, có ba hình tượng chính là công, phụng và quy, tương ứng với ba tông dòng là kim, mộc và thủy. Mỗi hình tượng có những đặc trưng riêng, cũng như có sự cần trên cần dưới với nhau. Các câu thơ trong kinh kê gà chọi nói về tướng mạo như sau:
- Hình công, hình phụng, hình quy.
- Cần trên cần dưới coi thì cho thông.
Cách xem vảy của gà chọi
Vảy là một yếu tố để xác định sức khỏe và may mắn của gà chọi. Vảy được xem qua các đặc điểm như hình dạng, màu sắc, số lượng, vị trí và sắp xếp của vảy trên chân của gà. Theo kinh kê gà chọi, có nhiều loại vảy khác nhau, mỗi loại có những ý nghĩa và tác dụng riêng. Một số loại vảy phổ biến là vảy vấn sáo, vảy khai vương, vảy chướng thiên, vảy tam truyền, vảy quy, vảy hoành hoành, vảy chỉ địa… Các câu thơ trong kinh kê gà chọi nói về vảy như sau:

Kinh kê gà chọi nêu rõ cách xem vảy gà
- Lại tường từ cái thép lông.
- Hạt mao trước võ phẩm đồng phước kê.
- Ngư lân, yến nguyệt tài cao thế gì.
- Câu loan tình trạng làm sao.
- Cho tường là vảy chướng thiên chỗ nào.
- Cho tường là vảy tam truyền.
- Ba hàng rốt chậu vảy quy.
- Hoành hoành chỉ địa ai thời dám đương.
Cách xem cựa của gà chọi
Cựa là một yếu tố để xác định sức mạnh và khả năng ra đòn của gà chọi. Cựa được xem qua các đặc điểm như hình dạng, màu sắc, kích thước, độ sắc, độ cứng và độ bền của cựa trên chân của gà. Theo kinh kê gà chọi, có nhiều loại cựa khác nhau, mỗi loại có những ưu và nhược điểm riêng. Một số loại cựa phổ biến là cựa tròn, cựa vuông, cựa lệch, cựa đôi, cựa đen, cựa đỏ, cựa trắng, cựa vàng… Các câu thơ trong kinh kê gà chọi nói về cựa như sau:
- Cựa tròn, cựa vuông, cựa lệch.
- Cựa đôi, cựa đen, cựa đỏ, cựa trắng.
- Cựa vàng, cựa bạc, cựa sắt.
- Cựa ngắn, cựa dài, cựa mảnh, cựa to.
- Cựa sắc, cựa cứng, cựa bền.
- Cựa nào cũng có công hiền đá gà.
Cách xem lông của gà chọi
Lông là một yếu tố để xác định màu mạng và sự tương sinh tương khắc của gà chọi. Lông được xem qua các đặc điểm như màu sắc, hình dạng, kết cấu, bóng, khô, ướt, rụng, mọc của lông trên cơ thể của gà. Theo kinh kê gà chọi, có nhiều loại lông khác nhau, mỗi loại có những ý nghĩa và tác dụng riêng. Một số loại lông phổ biến là lông điều, lông xám, lông đen, lông trắng, lông vàng, lông đỏ, lông xanh, lông tím… Các câu thơ trong kinh kê gà chọi nói về lông như sau:
- Lông điều, lông xám, lông đen.
- Lông trắng, lông vàng, lông đỏ, lông xanh.
- Lông tím, lông nâu, lông hồng.
- Lông bóng, lông khô, lông ướt, lông rụng.
- Lông mọc, lông mảnh, lông to.
- Lông nào cũng có màu mạng đá gà.
Kết luận
Hy vọng bài viết này của kênh Đá Gà TV đã mang đến cho anh em những thông tin bổ ích và thú vị về kinh kê gà chọi. Kinh kê gà chọi là một tài liệu quý báu, chứa đựng những kinh nghiệm và bí quyết của các sư kê thời xưa. Nó không chỉ là một thể loại văn học dân gian độc đáo, mà còn là một phần của di sản văn hóa của dân tộc Việt Nam.
>>> Xem thêm: Bật mí cách chọn gà chọi tốt và kinh nghiệm từ sư kê